استادکاران ماهر بسیاری در ادوار گذشته ایران وجود داشتند که مبلمان بسیار زیبا و هنرمندانه‌ای را طراحی و خلق کردند. برخی از این مبلمان به‌قدری زیبا، نفیس و گران‌بها هستند که در زمره شاهکارهای معماری هنری قرار می‌گیرند. در این راستا، می‌توان به «تخت طاووس» و «تخت یا صندلی نادری» و «تخت مرمر» اشاره کرد که امروزه به‌عنوان میراث ملی زینت‌بخش موزه‌های کشور می‌باشند. در ادامه به توضیح هر یک از آن‌ها می‌پردازیم. گنجینه‌ی تخت‌های سلطنتی ایران
تخت طاووس
تختِ طاووس؛ یکی از تخت‌های جواهر نشان سلطنتی ایران است که به علت وجود صفحه‌ای آینه‌ای به شکل خورشید روی تخت، در ابتدا به آن «تخت خورشید» می‌گفتند، اما به گفته مورخان و کارشناسان از سال ۱۲۲۴ قمری، از نخستین شب ازدواج فتحعلی شاه قاجار با طاووس تاج‌الدوله، از آن پس، این تخت به نام وی، تخت طاووس (قاجاری) نامیده شد. این تخت زیبا و نفیس با مباشرت حاجی محمدحسین‌خان صدر اصفهانی (نظام الدوله)، صدر اعظم فتحعلی‌شاه و به فرمان فتحعلی‌شاه در سال ۱۲۱۶ هجری قمری توسط جواهرسازان اصفهان ساخته شد. تخت طاووس تا سال 1360 در کاخ گلستان نگهداری می‌شد، اما به علت وجود جواهرات گران‌بها بر روی تخت، به خزانه جواهرات ملی در بانک مرکزی واقع در خیابان فردوسی تهران منتقل شد و هم‌اکنون در آن‌جا نگهداری می‌شود. گنجینه‌ی تخت‌های سلطنتی ایران
تخت طاوووس
بسیاری به‌اشتباه این تخت را همان تخت طاووسی می‌دانند که نادرشاه افشار به همراه جواهرات کوه نور و دریای نور از نبرد هندوستان با خود به ایران آورد. اما به‌زعم کارشناسان، تخت طاووس نادر با مرگ وی توسط غارتگران تخریب و به یغما برده شد.
یکی از دلایل مهم زیبایی تخت طاووس را می‌توان در تعداد قابل‌توجه جواهرات به کار رفته بر روی آن دانست. جواهرات زیبا و گران‌بهایی همچون الماس، یاقوت کبود و زمرد در طراحی این تخت تعبیه شده است. از آن‌جایی که شاه از این تخت در ییلاقهای اطراف تهران استفاده می‌کرد، لذا برای سهولت حمل و نقل، قطعات این تخت را به‌صورت جداگانه و قابل حمل ساختند که 12 تکه دارد و تعداد جواهرات آن بیش از 26هزار قطعه است. از این تخت همچنین در دو مراسم تاجگذاری پهلوی استفاده شد.
تخت طاووس
با توجه به تفکر تجملاتی و علاقه فراوان ناصرالدین شاه به جواهرات سلطنتی، تخت طاووس در زمان وی مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفت. این تعمییرات منجر به اعمال تغییراتی جزئی بر روی تخت شدند. برای نمونه، مصرع‌هایی با این مضمون که تعمیر تخت به فرمان ناصرالدین شاه صورت گرفته است، بر روی کتیبه‌ای از زر در اطراف تخت، به خط نستعلیق و با مینای لاجوردی نگاشته شد و بر ارزش آن افزود. گنجینه‌ی تخت‌های سلطنتی ایران
تخت خورشید
نویسنده: اعظم داودی
1 نظر در “گنجینه‌ی تخت‌های سلطنتی ایران (1)”