در مطالب قبل گفتیم که استفاده از مبلمان در ایران قدمت دیرینه‌ای دارد و آثار به جا مانده از دوره عیلامیان نشان می‌دهد که استادکاران زبده آن دوره توانسته بودند با الهام از حيوانات اساطیری و مذهبی «به‌ویژه مار»، مبلمان و تخت‌های زیبایی طراحی کنند. در دوره هخامنشی نیز استفاده از آرایه‌های حيوانی «به‌ویژه شیر» بسیار متداول و مرسوم بود، به‌گونه‌ای که نه‌تنها در مبلمان بلکه در طراحی و ساخت اکثر بناها و اشیاء این دوره از «پنجه شیر» استفاده می‌شده است. اما در دوره اشکانيان استفاده از حيوانات اساطيری در طراحی و ساخت مبلمان، به علت تلفیق هنر غرب با روح و تفکر ایرانی تقریباً کنار گذاشته شد؛ در دوره ساسانيان شیوه استفاده از حيوانات اساطيری «به‌ویژه اسب» دوباره به جریان افتاد و پایه‌های تخت‌های نيمکت گون ساسانيان غالباً با استفاده از آرایه‌های حیوانی ساخته شدند. در این دوره، از مبلمان مزین به آرایه‌های حیوانی بیشتر در مراسم مذهبی و رسمی و از مبلمان هندسی و ساده در مهمانی‌ها و مراسم غيررسمی استفاده می‌شد. مبلمان در دوران اسلامی
پس از اسلام، به علت منع استفاده از تصاویر و چهره موجودات (انسان و حیوان)، به‌ندرت از اشکال و نقوش حیوانات اساطیری در طراحی و ساخت تخت و مبلمان استفاده می‌شد و به جای آن، استفاده از اشکال و مضامین انتزاعی و ملهم از طبیعت فراگیر شد. نمونه‌هایی از نقوش مبلمان اسلامی ایرانی را می‌توان از سده پنجم هجری قمری به بعد بر روی ظروف، جلدهای کتب، مینیاتورها، نقاشی‌ها، قالی‌ها، پارچه‌ها و چند نمونه بر جای مانده از آن‌ها در کاخ موزه‌ها مشاهده کرد.
در این راستا، یک قطعه صندلی سفالی با تکنیک قالبی با رنگ فیروزه‌ای، طی کاوش‌های باستان‌شناسی در دوره اسلامی کشف شد که در هر ضلع نمای آن یک طاق‌نما و شش پایه به شکل نیم تنه شیر وجود دارد. این قطعه از حفاری‌های گرگان به دست آمده و به قرن۶ هجری تعلق دارد. ارتفاع آن 5/۲۵سانتیمتر و قطر آن ۳/۲۴سانتیمتر است. مبلمان در دوران اسلامی
مبلمان نوع اروپایی در دوره صفوی، قاجار و پهلوی در پی حضور اروپائیان در ایران و مسافرت شاهان قاجار به فرنگ بسیار متداول شدند. استادکاران دوره‌های صفوی و قاجار با استفاده از هنر منبت، معرق و خاتم توانستند تخت و مبلمان بسیار زیبایی را خلق کنند. هم‌اکنون نمونه‌هایی از این مبلمان بی‌نظیر در موزه‌هایی مانند موزه هنرهای ملی ایران نگهداری می‌شوند.
البته شایان ذکر است که استفاده از مبلمان در ایران از دیرباز در انحصار طبقه خاص حاکم و بزرگان بود و استفاده از این عنصر تجملاتی تقریباً از دوره قاجار و پس از آن در دوران پهلوی کم کم مورد استفاده طبقه مرفه و ثروتمند قرار گرفته و سپس در بین سایر اقشار جامعه متداول گردید، به‌گونه‌ای که امروزه اکثر خانه‌های ایرانی تمایل به استفاده از مبلمان سلطنتی دارند.
نویسنده: اعظم داودی
