بسیاری از هنر‌های دستی جهان قدمت دیرینه دارند که هنر منبت‌کاری یکی از آن‌هاست. هنر منبت‌کاری روی چوب در جهان را نمی‌توان به دوره خاصی از تاریخ مرتبط دانست، زیرا از همان زمان که انسان اولیه برای برطرف‌کردن نیازهایش کنده‌کاری روی چوب را آغاز کرد، این هنر خلق شده است. در حال حاضر، کهن‌ترین نمونه‌ی منبت موجود در جهان به یک مجسمه چوبی مکشوفه در مصر نسبت داده شده است. مورخین این مجسمه را مربوط به ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح می‌دانند، اما شاید بتوان مجسمه‌ی چوبی «بت شیگیر (Shigir idol)» را با ۱۱۰۰۰ سال قدمت کهن‌ترین اثر به‌جا مانده از هنر کنده‌کاری روی چوب دانست. منبت‌کاری در گذر زمان، فراز و فرودهای متعددی را پشت سر گذاشته و دستخوش تغییرات گوناگونی شده است، اما این تحولات به کاربردی بودن این هنر چشم‌نواز خدشه‌ای وارد نکرده است. کاربردی بودن منبت‌کاری به معنای آمیخته‌شدن این هنر زیبا با سازه‌های نجاری و مورد استفاده قرار‌گرفتن در وسایلی نظیر صندلی، درب منازل و مساجد، میز، قاب‌ها و … می‌باشد. کارایی هنر منبت سبب شده‌است که هنر‌دوستان در تمامی ادوار نیم‌نگاهی به این هنر داشته باشند. تاریخچه منبت‌کاری در جهان
به‌طور کلی نمی‌توان منبت‌کاری را مختص جغرافیای خاصی دانست چرا که این هنر ظریف در اقصی‌نقاط جهان ریشه دوانده و با فرهنگ‌های محتلف مردم جهان ادغام شده است. بر اساس تحقیقات انجام شده، بسیاری از تندیس‌ها در چین، ژاپن، آفریقا و اقیانوسیه روی چوب کنده‌کاری می‌شدند به دلیل این‌که سبک بودن چوب سبب می‌شد، جزئیات دقیق‌تری را روی آن حک کنند.
مسیحیان دوران پس از میلاد از منبت بهره بسیار می‌بردند، به‌طوری که در کلیساهای مسیحی اولیه به منظور توصیف زندگی حضرت مسیح برای نماز‌گزارانی که سواد خواندن نداشتند از مجسمه‌های منبت‌کاری‌شده استفاده می‌شد. اگر چه آثار منبت‌کاری شده زیادی از آن دوران به جا نمانده است، اما از جمله کنده‌کاری‌هایی که سالم مانده‌اند، می‌توان به آثار «گرینلینگ گیبونز (Grinling Gibbons)» در اواخر دهه 60 و اوایل دهه70 اشاره داشت. این هنرمند برجسته آثار زیبا و ظریفی خلق کرده‌است که از جمله آثار به جا مانده از آن، منبت‌کاری میوها، گل‌ها و پرندگان و تزئینات پانل‌های دیواری کلیسای جامع سنت‌پل و کاخ دادگاه همپتون است.
مردمان ساکن آفریقا نیز مانند مسیحیان از منبت بسیار استفاده می‌کردند. در مصر باستان، چهره‌های مذهبی را روی چوب کنده‌کاری می‌کردند و در قبرستان قرار می‌دادند تا به نوعی از مردگان محافظت کنند، اما منبت‌کاری در آفریقا بیشتر به حک کردن مناطق گرمسیری آفریقا (یعنی گروه‌های قومی آفریقای غربی) بر‌می‌گردد. در آفریقای غربی، منبت‌کاری اغلب شامل حکاکی‌های چوبیِ سنتی است. این هنر توسط قبایل سیاه آفریقا به صورت مجسمه و ماسک ایجاد شده است. آن‌ها مجسمه‌های شخصیت، تندیس‌های حیوانات و ماسک‌هایی خاص در مراسم‌های مختلف می‌پوشیدند که نشان‌دهنده قدمتی بس کهن و رمز‌آلود داشت. «پادشاهان باکوبا» معروف‌ترین مجسمه چوبی آفریقا است. تاریخچه منبت‌کاری در جهان
همان‌طور که گفته‌شد منبت در تمامی قاره‌های زمین وجود داشته و دارد. برخی از آثار منبت جهان در موزه لوور فرانسه قرار دارند که کم‌تر کسی تصاویر آن کنده‌کاری‌ها را دیده است. هنر منبت علی‌رغم تمام کاستی‌هایش همچنان در نقاط مختلف جهان آثار دلنشینی بر جا می‌گذارد. این روزها تنوع در تهیه آثار منبت‌کاری به‌ویژه مبلمان به‌قدری زیاد شده است که حتی می‌توان امید داشت تحولی شگرف در منبت مدرن جهان ایجاد کند.
نویسنده: تینا داودی
